چی دادیم ،چی گرفتیم؟ چرتکه بیندازیم یا نه ؟

دوشنبه 92/10/30 — azadnagar - نظر

چی دادیم ،چی گرفتیم؟ چرتکه بیندازیم یا نه ؟

در نگاه منتقدان توافق ژنو، غنی سازی 20 درصدی اورانیوم  همچون جان ومال و ناموس باید پاس داشته می شد. در نگاه موافقان اما  سیاست، «فن ممکنات و علم اولویت ها»ست. اگر می شد هم غنی سازی 20 درصدی داشته باشیم و هم تحریم در کار نباشد تا به جای کارخانه های ورشکسته و مردمان خسته و بیماران محروم از دارو صحنه های دیگری را شاهد باشیم، کمال مطلوب حاصل بود.

اقتدارگرایان یک دغدغه دارند و آن همانا قدرت است. از منظر قدرت و با عینک اقتدارگرایی هر هزینه ای برای دست یابی به غنی سازی هسته ای با درصد بالاتر مجاز است. با این نگاه اقتصاد و توسعه و رفاه اجتماعی در مراتب بعد قرار دارند و چه بسا برخی دل نگران این موارد نباشند  . 

در آن انتخابات نماینده تفکر منتقدان امروز توافق ژنو کمتر از 10 درصد آرا را به دست آورد و رییس جمهور کنونی که از زبان رقیب به عنوان نماد خط سازش یا خط تردید معرفی شده بود با کسب بیش از 50 درصد آرا انتخاب شد. بدین ترتیب مردم با صدای بلند و به صراحت  اعلام کردند می خواهیم زندگی کنیم و انرژی هسته ای را با هزینه ای کمتر و دور از تحریم و جنگ به دست آوریم. حتی آرای دکتر ولایتی را نیز می توان در این سبد منظور کرد.

آنچه می دهیم انصراف از غنی سازی 20 درصدی است. این نکته درستی است. آنچه می گیریم اما می تواند آرامش اقتصادی و احیای بخشی از اخلاق آسیب دیده اجتماعی باشد. تورم افسار گسیخته و افزایش شدید فاصله طبقاتی مردم را عصبی و افسرده کرده بود و تبعات آن هنوز کاملا رفع نشده است.

 سال پیش این موقع همه جا صحبت از قیمت طلا و دلار بود . سال پیش این موقع همه احساس می کردند در یک مسابقه شرکت کرده اند واکثریت در حال باختن اند و از دست دادن و تنها قلیلی از خط پایان می گذرند. اکنون اما از آن فضا فاصله گرفته ایم. این فاصله گرفتن از همان «گرفتنی» هاست که در چرتکه انداختن  رادیکال ها محاسبه نمی شود.

اگر جلوگیری از فروپاشی کامل اقتصادی و اجتماعی  یک جامعه و تشدید فاصله طبقاتی دستاوردی « بسیار کم اهمیت و ناچیز» است حق با منتقدان است. اما اینان یا نمی دانند یا خود را به ندانستن می زنند که انگار موضوع هسته ای محدود به میزان غنی سازی است و انگار نه انگار که به همه عرصه های دیگر سرایت کرده است. آنچه قرار است بگیریم پول خودمان است. 100 میلیارد دلاری که به ناحق بلوکه شده است.

اختلاف بر سر جنس محاسبه داده و گرفته هاست. برخی می گویند صنعت هسته ای چنان با ارزش و استراتژیک است که چرخ های دیگر هم نچرخد بیمی نیست. موافقان توافق اما از منظری دیگر دفاع می کنند: ایرانیان، لایق زندگی بهتری هستند. زندگی یی که دستمزد ماهانه یک کارگر به اندازه سود پول سپرده ای معادل ارزش اتومبیل دیگری نباشد. زندگی یی که قیمت یک انسان کمتر از یک خودرو نباشد.در جامعه ای که انسان ارزش داشته باشد دانش هسته ای به کار می آید تا روزی که بخواهیم بتوانیم همان قدر که می خواهیم دست به غنی سازی بزنیم.