سلسله بحث های راه ناهموار

دوشنبه 92/5/28 — azadnagar - نظر بدهید

هر قدر هم که ما در وصف صفویّه سخن بگوئیم و مست و مفتون شمشیر قزلباشان شویم و هر قدر شیفته رونق حوزه های علمیه اصفهان و کاشان در آن روزگار شویم، وقتی متوجه می شویم که ملّاصدرا و فیض کاشانی هر دو در آن روزگار تکفیر شدند به حدی که ملامحمدمحسن فیض کاشانی از بیم جان و غوغای عوام بناگزیر رساله الانصاف را نوشت و برای ملامحمدطاهرقمی شیخ الاسلام قم فرستاد. ملاصدرا، از گسترش جهل و ناراستی و کمی انصاف و کثرت ستم و تحقیر بزرگان و ترفیع کوچکان در روزگار سخن گفته و به این بیت اشاره می کند که :

در جواب هر سئوالی حاجت گفتار نیست   چشم بینا عذر می خواهد لب خاموش را

در نقطه ای دیگر در دربار صفوی، سفره های چرمین گسترده است و آدمخوران، هر که را سلطان اشاره می کند از هم می درند و می خورند.... نسبتی وجود دارد بین تکفیر و انزوای ملاصدرا و ملامحمدمحسن فیض کاشانی و سفره های چرمین آغشته به خون و نیز فروپاشی تلخ و نافرجام صفویّه...