شیوه هتک و طرد و نفی که سرانجامش تکفیر و.....

دوشنبه 92/5/28 — azadnagar - نظر بدهید

دوران نوین تمدّن و فرهنگ اسلامی، دورانی است که طرح نظر و اندیشه هیچ گونه منعی نداشته است.

عبدالرحمن بدوی فیلسوف معاصر مسلمان، سالها پیش کتابی به نام «من تاریخ الالحاد فی الاسلام» تالیف و ترجمه کرد. در مقدمه کتاب از قول «سلیم خیاطه» نقل شده است که ما شگفتی خود را نسبت به تمدن متسامح اسلامی ابراز می کنیم. تمدنی که به امثال ابن راوندی اجازه می دهد نظریّه خود را طرح نماید.

برای ما که از تحقّق تمدن نوین اسلامی سخن می گوئیم حتما پژوهش این پرسش سزاوار است که چرا تمدن بزرگ اسلامی که مهمترین کانون تولید دانش و حکمت و فن در روزگار خود بود فرو ریخت ؟

معمولا در بررسی این پدیده به ضربه بیرونی یعنی حمله مغول و هلاکو بیشتر توجه شده است. در حالیکه ضربه درونی کم اثر تر نبوده است.

تکفیر فارابی و ابن سینا در تهافه الفلاسفه غزالی اثرش کمتر از ویرانی شهرها و کشتار مردم عادی نبوده و نیست. وقتی ابن سینا که باور دارد :

در دهر یکی چو من و آن هم کافر   پس در همه دهر یک مسلمان نبود!

تکفیر می شود. پژوهشگری که در قلّه مفاخر علمی و فلسفی و حکمت می درخشد و برای حل مسائل پیچیده و بغرنج فلسفی همواره به نماز پناه می برده است، و یا فارابی که با زهدی مثال زدنی در عرصه های مختلف حکمت و فلسفه و سیاست و هنر ، آفتاب آسمان فرهنگ ماست تکفیر می شود.

شیوه هتک و طرد و نفی که سرانجامش تکفیر و تضعیف است و نهایتاً قتل متفکرانی همچون سهروردی و عین القضاه و ... نه تنها فرهنگ ساز نیست که فرهنگ سوز است.